Tularemia - przyczyny, objawy i leczenie (2024)

Autor

Redakcja Medonet

Tularemia to choroba zakaźna odzwierzęca, przenoszona najczęściej przez gryzonie. Czynnik powodujący tę chorobę wnika do organizmu człowieka zazwyczaj przez ranę powstałą przy ukąszeniu, ewentualnie ugryzieniu przez chore zwierzę, sporadycznie przez spojówki. Choroba ta występuje głównie w Europie, Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Meksyku i Chinach. W Polsce występuje raczej endemicznie, w północnych częściach kraju, głównie w województwach: zachodniopomorskim, pomorskim, warmińsko-mazurskim, podlaskim, a także wielkopolskim i kujawsko-pomorskim

Tularemia | Shutterstock

SPIS TREŚCI

• Jak dochodzi do zakażenia tularemią?
• Objawy tularemii
• Odmiany tularemii
• Tularemia - diagnoza i leczenie

Jak dochodzi do zakażenia tularemią?

Zakażenie tularemią szerzy się głównie przez gryzonie (mogą to być zające, króliki,myszy, piżmowce, szczury, rzadziej przez psy, koty czy ptaki), choroba ta występuje głównie w okolicach zalesionych, stepach itp. Zwierzęta zakażają się głównie przez ich pasożyty (kleszcze, pchły, wszy) oraz zakażoną wodę. Człowiek zakaża się tularemią przy pogryzieniu przez wspomniane gryzonie, a także za pośrednictwem stawonogów, np. kleszczy, niektórych gatunków much, pcheł, komarów itp. które są ich pasożytami bądź odgrywają rolę przenośników.

Do zakażenia tularemią dochodzi również za pomocą drogi pokarmowej, drogą wziewną, przez skórę czy spojówki, oraz drogą kontaktową, np. przez wtarcie zarazków tularemii do worka spojówkowego (choroba zawodowa myśliwych). Czynnikiem zakaźnym jest pałeczka Francisella tularensis, która ulega namnażaniu w miejscu zakażenia i w najbliższych węzłach chłonnych. Rozsiew bakterii do różnych narządów następuje przez krew i chłonkę.

Okres wylęgania tularemii wynosi 1–16 dni.

Objawy tularemii

W miejscu zakażenia tularemią powstaje grudka przekształcająca się w krostę, a następnie kraterowate owrzodzenie. Zmianom miejscowym towarzyszą intensywne objawy ogólne, takie jak:

1. wysoka gorączka,
2. dreszcze,
3. bóle głowy i mięśni,
4. wymioty.

Czasami na skórze występuje plamista lub grudkowa wysypka, a także może wystąpić zapalenie spojówek.

W trakcie tularemii może dojść do powiększenia wątroby i śledziony. Możemy wyróżnić kilka odmian klinicznych tularemii, w zależności od tego w jakim miejscu zarazek wniknął. Jeżeli zakażenie dotyczyło skóry lub błon śluzowych, w miejscu wniknięcia zarazków tularemii tworzy się w kolejnym etapie wspomniane kraterowate owrzodzenie, a okoliczne węzły chłonne powiększają się i ulegają zmianom zapalnym, aż do „zropienia” włącznie.

Odmiany tularemii

1. Postać węzłowa jest najczęstszą postacią tularemii. Do zakażenia dochodzi w wyniku kontaktu ze skażonymi tkankami zwierząt lub w wyniku ukąszenia przez zakażone kleszcze czy komary. Pojawiają się objawy w postaci: gorączki, bólów mięśni i głowy oraz rumieniowatych grudek, które ostatecznie przekształcają się we wrzody.

2. Postać oczno-węzłowa - pojawia sie gdy zatrzemy oczy palcami, dochodzi wówczas do owrzodzenia spojówek oraz guzków.

3. Postać żołądkowo - jelitowa - dochodzi do niej, gdy spożyjemy zakażone pokarmy lub wodę. Objawy mogą mieć postać łagodnej biegunki lub ostrej postaci pokarmowej, której towarzyszą wrzody na jelitach.

4. Postać trzewna (durowata) - występuje z bólami brzucha, biegunką, nudnościami, a nawet wymiotami i wysoką gorączką z ogólną toksemią.

5. Postać anginowa - dochodzi do zapalenia gardła oraz jamy ustnej, może pojawić się owrzodzenie błony śluzowej. Tą postacią tularemii zakażmy się najczęściej po spożyciu zakażonych pokarmów lub wody. Objawami towarzyszącymi są: bóle mięśni, temperatura, powiększenie węzłów chłonnych, może również dojść do zapalenia płuc.

6. Postać płucna - najciężej przebiegająca, z objawami śródmiąższowego zapalenia płuc. Do zakażenia dochodzi drogą oddechową. Objawami towarzyszącymi są: bóle mięśni, gorączka, dreszcze, zapalenie gardła, suchy kaszel czy ból w klatce piersiowej.

Tularemia - diagnoza i leczenie

Jeżeli zachodzi podejrzenie tularemii, od pacjenta pobierane są:

1. próbki z węzłów chłonnych,
2. fragmenty zmian skórnych,
3. mocz,
4. próbki krwi,
5. materiał z przewodu pokarmowego,
6. wymaz z ran i gardła,
7. płyn opłucnowy,
8. próbki zanieczyszczonych pokarmów i wody.

W leczeniu tularmii stosuje się antybiotyki, np. tetracykliny czy aminoglikozydy. Oprócz tego pacjenci przyjmują inne leki, chociażby netylmycynę czy gentamycynę.

Sprawdź też: Ornitoza - zakaźna choroba odzwierzęca

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.

Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.

Treści z serwisu Medonet mają na celu polepszenie, a nie zastąpienie, kontaktu pomiędzy Użytkownikiem a jego lekarzem. Serwis ma charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Przed zastosowaniem się do porad z zakresu wiedzy specjalistycznej, w szczególności medycznych, zawartych w Serwisie należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

• Print Icon
• Mail Icon